Betalen naar Gebruik is het beprijzen van rijdend gemotoriseerd wegverkeer. Het kabinet Rutte-IV heeft in 2022 besloten om een vlakke heffing in te voeren, waarbij je per gereden kilometer een bepaald tarief betaalt. Deze benadering van Betalen naar Gebruik is vooral een belastingmaatregel. Het doel is het opvangen van lagere inkomsten door het teruglopen van inkomsten uit accijnzen en BPM. Dit komt door de toename van het aantal elektrische auto’s in Nederland (en daarmee de afname van het aantal ‘betalende’ brandstofauto’s).

VINU pleit ervoor om Betalen naar Gebruik slimmer in te zetten, namelijk als maatregel voor gezonde en bereikbare steden en regio’s. Dat kan door het toepassen van andere varianten van Betalen naar Gebruik dan een vlakke heffing. Bijvoorbeeld door niet een vast bedrag per kilometer af te rekenen, maar door met Betalen naar Gebruik te sturen op waar, wanneer en/of met welk voertuig men rijdt. Dat kan door de heffing te differentiëren naar doelgroep (vrijstelling voor zorgmedewerkers?), locatie en/of tijdstip. VINU stelt voor om te leren van succesvolle voorbeelden in het buitenland. En roept op om Betalen naar Gebruik in te zetten voor brede welvaart in ons land, gericht op gezonde en bereikbare steden en regio’s, het bestrijden van mobiliteitsarmoede, en mogelijk ook het gericht verminderen van stikstofdeposities om zo woningbouw te versnellen.