Header
Eind februari reisde Jelle Postma af naar Bonaire om namens VINU bij te dragen aan het seminar InfraJump Bonaire. Centraal stonden bereikbaarheid en mobiliteit als onderdeel van de toekomstige ontwikkeling van het eiland. In dit interview deelt hij zijn ervaringen.
Waarom werd VINU gevraagd om naar Bonaire te komen?
Het Openbaar Lichaam Bonaire zocht een expert op het vlak van integrale gebiedsontwikkeling, infrastructuur en bereikbaarheid om de deelnemers aan het seminar te inspireren. Met de opzet van het seminar kiest het Openbaar Lichaam een – voor Bonaire – nieuwe samenwerkingsvorm. Vertegenwoordigers uit sectoren als infrastructuur, logistiek, energie, IT, wonen, milieu, utiliteit en veiligheid werden betrokken om samen met de overheid te komen tot een gezamenlijke visie voor het eiland. VINU heeft ervaring met strategische gebiedsontwikkeling en mobiliteit met veel betrokken partijen. Daarom zijn wij benaderd om een inspirerende sessie aan de start van het seminar te verzorgen. Daarnaast trad ik beide dagen op als mede-moderator.
Wat voor opgaven spelen er op het eiland?
Bonaire is een klein en mooi eiland waarbij de economie in sterke mate afhankelijk is van de toeristische sector. Het eiland is momenteel volledig ingericht op gebruik van de auto en de meeste voorzieningen liggen geconcentreerd in het centrum van de hoofdstad Kralendijk. Hierdoor loopt de infrastructuur al in de huidige situatie tijdens piekmomenten vast. De overheid verwacht een flinke groei van de toeristische sector en een stevige toename van het aantal woningen: de komende 10 jaar wordt bijna 80% van de huidige woningvoorraad extra toegevoegd. Dit heeft grote gevolgen voor het eiland. De verwachting is dat ‘niets doen’ leidt tot grote bereikbaarheidsproblemen. Daarmee neemt ook de sociale ongelijkheid toe.
Aan welke oplossingsrichtingen kan je denken voor deze grote opgave?
Tijdens het seminar zijn globaal oplossingsrichtingen verkend. Zo kun je op drie manieren sturen op mobiliteit. Allereerst kan je spitsperiodes minder druk maken door bijvoorbeeld afspraken te maken met scholen en werkgevers. Dit heet ook wel ‘spreiden en mijden’. Ten tweede kan je sturen op de vervoersmiddelen die mensen gebruiken. Bijvoorbeeld door alternatieven voor de auto te stimuleren, de (her)introductie van de bus of de aanleg van voet- en fietspaden. Tot slot kun je sturen op hoe en waar de groeiopgave vorm krijgt door bijvoorbeeld voorzieningen (zoals scholen en winkels) en woningbouw sterker te mengen dan nu het geval is.
Is dit een typische opgave voor VINU, en waarom?
Ja! Dit is een opgave waarmee ik mij verbonden voel. Het is interessant om te werken aan de lange-termijnontwikkeling van een gebied. De kracht in zo’n traject zit in het op tafel krijgen van de relevante vragen en te zoeken naar gezamenlijke oplossingsrichtingen. De aanpak van het Openbaar Lichaam spreekt aan, waarbij een brede groep stakeholders vanaf het begin in het proces is betrokken. Deze partijen benoemden in de sessie ook dat ze hun eigen rol en verantwoordelijkheid zien in deze opgave. De context van een klein eiland biedt kansen: je moet het echt met elkaar doen.
Waar ben je trots op?
Het deelnemen aan dit seminar daagde mij uit om de kennis en ervaring die ik heb opgedaan in Nederland toe te passen in een totaal andere omgeving met een andere cultuur. Daarvan heb ik ook zelf veel geleerd. Het was best spannend om na twee jaar corona weer ‘live’ voor een groep te staan. Waarbij deze groep een heel eigen cultuur heeft en taal spreekt. De energie die de deelnemers uitstraalden om samen met de overheid aan de slag te gaan was mooi om te ervaren. Ik kreeg uit de groep terug dat mijn bijdrage de deelnemers heeft geïnspireerd om met een andere bril naar de ontwikkeling te kijken. Daar ben ik trots op.
Wat is je grootste inzicht?
Mijn eerste gedachte was dat de kleinere schaalgrootte van het eiland zou betekenen dat de opgave minder complex zou zijn dan de ‘grote’ gebiedsontwikkelingen in Nederland. Tijdens het seminar heb ik de verwachte groei van wonen en werken op Bonaire goed op me in laten werken. Op straat heb ik ervaren hoe groot de rol van de auto op dit moment is. Mijn inzicht is dat het kleine eiland voor een enorme opgave staat. Het is in die zin bijna de Nederlandse opgave ‘in het groot’. Het is sterk dat hierover wordt nagedacht voordat de verwachte groei een feit is. Dit is hét moment om de strategie te bepalen voor de toekomst van Bonaire.