G4 & VINU organiseren: integraal denken, regionaal handelen
Op 30 november organiseerde VINU samen met de G4 een werksessie met mobiliteitsstrategen van de G4, VNG, IPO, provincies en metropoolregio’s. Het doel? Samen zoeken naar manieren om uit het oude, verkokerde systeem van regionale ontwikkeling te breken. En dat wordt hoog tijd! Omdat de opgaven – wonen, klimaat, energie, natuurlijk, leefbaarheid en bereikbaarheid – allemaal aan elkaar hangen. En omdat we te weinig ruimte, tijd, geld en capaciteit hebben om elk probleem afzonderlijk op te lossen.
Overheid in beweging
Hoe dan wel? Expert-regionale ontwikkeling Jelle Postma van VINU zoekt de oplossing in de regio: “De regio is aan zet! En dan graag met nieuw elan. Juist op regionale schaal kun je recht doen aan de leefwereld van mensen: die wonen, werken en leren niet per se binnen een gemeente, maar je ziet wel heel duidelijke samenhang op regionaal niveau. De integrale opgaven waar we nu voor staan – een combinatie van woningbouw, klimaat, bereikbaarheid, etc. – zijn ‘too big to fail’. We moeten stevig aan de bak en voorkomen dat we blijven praten, niet kiezen of wachten op het rijk.”
Private sector in beweging
Het is al lastig om integraal werken binnen één overheid te organiseren, laat staan op regionale schaal mét meerdere overheden en ook nog inwoners en ondernemers aan tafel. Toch is dat wel de vraag en kan het wel. Dat laat de Metropoolregio Eindhoven zien in de sessie. “Wij zijn van oudsher – nog uit de tijd van Philips – gewend om met private partijen aan tafel te zitten. Ook zij zien de sociaal maatschappelijke opgave van goed wonen in een gezonde omgeving. En ze zijn bereid daar financieel aan bij te dragen,” vertelt Berry de Jong, procesmanager mobiliteit bij Metropoolregio Eindhoven.
Tom Daamen, hoofddocent Urban Development Management (UDM) aan de TU Delft en directeur van de Stichting Kennis Gebiedsontwikkeling, ziet hoe het huidige institutionele systeem ervoor zorgt dat vernieuwing wordt teruggeduwd. “De aanpassing van cultuur en normen kost veel tijd, daarom is men gebaat bij het zoeken naar oplossingen in het bestaande systeem. Kijken welke zaken je anders aan kan pakken door bijvoorbeeld private en maatschappelijke partners een rol van betekenis te geven.”
En nu? Wat is de kracht van de regio?
Netty Baartman, Secretaris G4 Mobiliteit concludeert: “We vergeten bij al die vergezichten en complexe bestuurlijke samenwerkingen wel eens dat het gewoon om mensen gaat. Lef van individuele personen, teams en organisaties kan voor verandering zorgen. Elke regio heeft dat soort ‘verbinders met een sterk verhaal’ nodig. De werksessie inspireerde om kokers te doorbreken en samen te werken aan aantrekkelijke proposities met strategische waarde voor iedereen.”
Met dank aan Maartje Schuurmans van M-space voor het visuele verslag.