VINU is geworteld in Nederland, maar werkt ook aan de andere kant van de Noordzee. Want wat hier onze dagelijkse praktijk is in omgevingsmanagement, is innovatief en behulpzaam in het Verenigd Koninkrijk. VINU-ers Jessica van Grootveld (half-Brits!) en Menno van Dijk (al jaren anglofiel) vormen samen de kern van het UK-team. Maar heel VINU werkt en denkt mee. If you want to go fast, go alone. If you want to go far, go together.
Van fiets naar polderen
Onze eerste inzet in het Verenigd Koninkrijk: de fiets. Nederland is uniek om alles rondom de fiets: het fietsgedrag (ook in de regen), de fietsinfrastructuur en de manier waarop we de (elektrische) fiets een steeds grotere rol laten spelen om de mobiliteitstransitie waar te maken. Dat is een systeem waar de landen om ons heen graag van willen leren, zo was het idee.
Maar in de praktijk merkten we dat er nog veel meer behoefte was aan een andere Nederlandse traditie: de polder. De manier waarop we met stakeholders omgaan – omgevingsmanagement – is het antwoord op de vraag die veel (semi-)overheden in het Verenigd Koninkrijk zichzelf stellen. Natuurlijk worden omwonenden betrokken bij ruimtelijke vragen, maar dat gebeurt zonder duidelijke strategie. En daar kunnen en willen we het verschil maken.
Inclusie en eerlijkheid
In het Verenigd Koninkrijk betekent participatie vooral met zo veel mogelijk mensen praten, vanuit het oogpunt van inclusie. Maar er ontbreken vaak duidelijke (politieke) kaders: wat doen we precies met de input? Als meer dan de helft van de inwoners op een bewonersavond tegen is, gaat een plan dan niet door? In de praktijk bleek dat helaas vaak zo te zijn: bestuurders durven, geconfronteerd met een luid ‘no’ niet alsnog hun plannen door te zetten.
VINU kan in zo’n situatie helpen, want in Nederland hebben we hier al vele jaren meer ervaring mee. We doen het al langer, dat polderen, dus we snappen dat je met duidelijke kaders een participatieproces in moet gaan. Dat je eerlijk moet zijn over welke besluiten al genomen zijn en welke vragen er nog liggen. En dat je dat vooraf al helder moet communiceren. Zowel naar samenwerkende overheden en instanties, als naar inwoners. In Nederland is de omgevingsmanager vaak iemand anders dan de technisch projectmanager, dat is in de UK meestal niet het geval.
Inzichten mee naar huis
VINU heeft een raamcontract bij de overheid van Wales gewonnen dat zich precies hierop richt: hoe kunnen we stakeholder management veel strategischer aanpakken? Wie wil je op welk moment en met welk doel betrekken? Wat zijn de verschillende beslismomenten in een proces? Dat scheelt niet alleen energie, tijd en geld, maar het zorgt ook voor meer gedragen besluitvorming.
Andersom leren wij ook van de aanpak en overtuigingen in het Verenigd Koninkrijk. Zelfs op het vlak van de fiets! Aan de andere kant van de Noordzee is ‘active travel’ vooral in zwang vanuit gezondheidsperspectief, in Nederland gaat het veel meer over het economisch belang van bereikbaarheid. En inclusie heeft ook meer lading: wat hebben oudere of slechtziende inwoners nodig om zich veilig te kunnen verplaatsen? Dat is in Nederland soms vooral een after thought.